مهلت ۱۰ روزه برای ثبت املاک در سامانه ملی اسکان کشور

به گزارش مجله خبری نگار،/همشهری: خدیجه نوروزی: شورای مسکن استان تهران عزم خود را جزم کرده تا با شناسایی واحد‌های خالی صاحبان آن را مجبور به پرداخت مالیات کند. اما در این بین باید دید چقدر این موضوع قابلیت اجرایی دارد و وزارت راه و شهرسازی چه برنامه‌های در حال اجرایی در این مورد دارد و اینکه در نهایت اجرای این قانون تا چه اندازه شدنی است و می‌تواند قیمت‌ها در بازار اجاره را بشکند.

خلیل محبت خواه، مدیر کل راه و شهرسازی تهران در گفتگو با همشهری آنلاین از عزم شورای مسکن استان برای شناسایی واحد‌های خالی خبر داد و گفت: وزارت راه و شهرسازی بر مبنای ثبت نام شهروندان در سامانه ملی اسکان و املاک کشور و همچنین گرفتن اطلاعات از دستگاه‌های خدمات رسان و شهرداری، اطلاعاتی را در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار داده تا مالکانی که خانه‌های خالی دارند را وادار به پرداخت مالیات کند.

محبت خواه در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان ثابت کرد که خانه‌ای خالی است، گفت: ما مبنا را میزان مصرف آب و برق و گاز قرار داده ایم و از سازمان‌های خدمات رسان خواسته ایم تا کسانی که مصرف متعارف ندارند را مشخص کند. ما نیز با بررسی مصرف و داده‌های دیگری که داریم تشخیص می‌دهیم کدام خانه‌ها خالی است.

وی ادامه داد: از طرفی کسانی که در سامانه اسکان ثبت نام نکرده‌اند هم جزو لیست خانه‌های خالی قرار می‌گیرند. البته یک ضرب العجل ۱۰ روزه گذاشته ایم تا مالکان خانه‌های خالی ثبت نام خود را انجام دهند. همچنین مقرر شده شهرداری‌های استان تهران آمار شهر‌های خود را به استاندار ارائه کنند و استاندار تهران نیز برای این موضوع ضرب الاجل ۱۰ روزه در نظر گرفته است. بررسی‌های لازم را در مورد کسانی که مدارک خود را در سامانه اسکان بارگذاری کرده اند انجام داده ایم، اما آن‌ها که مدارک لازم را بارگذاری نکرده اند باید بدانند که تبعات آن پای خودشان است.

محبت‌خواه تاکیدکرد: اگر کسی اطلاعات خود را ثبت نکند مبنا را بر این می‌گذاریم که خانه اش خالی است.

مدیرکل راه وشهرسازی تهران اظهار کرد: ما از روشی که خودمان احصا کرده ایم لیست خانه‌های خالی را درآورده ایم. الان ۵۰۰ هزار خانه خالی یا در حال ساخت - خانه‌هایی که به عمد و برای گرانی بیشتر ساخت آن‌ها از سوی مالک به تعویق افتاده است- در استان تهران وجود دارد که باید از آن‌ها مالیات دریافت شود.

وی به این موضوع هم اشاره کرد که اگر فردی بتواند ثابت کند که خانه اش خالی نیست مالیات بسته شده بر خانه اش لغو می‌شود و از او مبلغی در این خصوص دریافت نمی‌شود. این قانون دو سال است که اجرا می‌شود و سال به سال هم تکمیل‌تر می‌شود. از سال گذشته سازمان مالیات در حال گرفتن مالیات از خانه‌های خالی است و اگر سری به سازمان مالیاتی بزنید خواهید دید مراجعه کنندگان زیادی هستند که می‌گویند خانه هایشان خالی نیست و بر اخذ مالیات اعتراض دارند. معمولا این افراد جزو دسته‌ای هستند که در سامانه اسکان ثبت نام نکرده اند.

محبت خواه خطاب به صاحبان خانه‌های خالی در شهر تهران و ۴۸ شهر استان تهران گفت: دولت مصمم است برای ساماندهی بازار اجاره خانه‌های خالی را شناسایی کند و در این راه از آمار شهرداری‌ها، سامانه جامع املاک و اسکان، دستگاه‌های خدمات رسان و سایر دستگاه‌های مرتبط استفاده می‌کند و داده‌ها و اطلاعات بین این سازمان‌ها مورد پایش و بررسی قرار می‌گیرد. قرار است یک سامانه مشترک هم بین این دستگاه‌ها راه اندازی شود.

گاهی شهرداری لیست پایان کار‌های یک ملک را داده یا پروانه‌هایی که صادر کرده که هنوز آن ملک به طور کامل ساخته نشده و نیمه کاره است. به گفته مدیرکل شهرسازی تهران این املاک نیز جزو خانه‌های خالی محسوب می‌شوند و بر آن‌ها مالیات بسته می‌شود. معمولا این املاک با این هدف به اتمام نمی‌رسند که مالک به دنبال گرانی ملک خود است در حالیکه ساخت بسیاری از این املاک می‌تواند خیلی زودتر به اتمام برسد. ما تمام بهانه‌ها را از این مالکان می‌گیریم چرا که اگر آن‌ها نبود منابع مالی را به عنوان مانع اصلی ساخت عنوان کنند ما حاضریم این منابع را از طریق دادن تسهیلات در اختیارشان قرار دهیم.

هنوز به یک مدل واحد برای استخراج داده‌ها نرسیده ایم

سیاوش غیبی پور، کارشناس مالیات نیز در خصوص مالیات بر خانه‌های خالی گفت: اعداد و ارقامی که در قانون مالیات بر خانه‌های خالی نوشته شده بازدارنده هست، اما اینکه چرا وصولی این قانون و اجرای آن آنچنان که باید، به سرانجام نرسیده است این است که مکانیزم هوشمندی برای پیاده سازی و استخراج داده‌ها وجود ندارد تا ماموران مالیات با یک نرم افزاری تشخیص دهد که مثلا در فلان منطقه ۱۰ خانه خالی وجود دارد و برگه تشخیص صادر کند. چون طبق قانون این خانه‌های خالی ۴ ماه از مالیات معاف هستند، اما ۸ ماه دیگر اگر خالی باشند مشمول جریمه خانه‌های خالی می‌شوند.

غیبی پور ادامه داد: مشکل اصلی ما قانون نیست، قانون به طور کامل بیان شده، مشکل جریمه نیز نیست چرا که برای دریافت آنهم راهکاری وجود دارد، مشکل اصلی نبود زیرساخت برای شناسایی خانه‌های خالی است یا دقیق‌تر اگر بخواهم بیان کنم سیستمی برای دریافت آمار و اطلاعات به روز وجود ندارد.

این کارشناس مالیات گفت: گرچه وزارت مسکن و شهرسازی سامانه‌ای به نام اسکان دارد، اما این سامانه توانمندی‌های تشخیص خانه‌های خالی را ندارد. در این مدت هم بحث‌های کارشناسی زیادی وجود داشت تا چه دستگاهی متولی شود و تشخیص دهد که در شهر‌هایی که مشمول این قانون هستند (شهر‌های کوچک مشمول قانون خانه‌های خالی نیستند) خانه مورد نظر از چه تاریخی خالی بوده؛ چرا که باید مستند باشد تا صاحب ملک نتواند اعتراضی در این خصوص داشته باشد درحالی که اعتراض‌های زیادی در این مورد داریم.

وی ادامه داد: آمار و داده‌های وزارت مسکن برای زمانی است که صاحب یک ملک مجوز ساخت و پایان کار می‌گیرد در حالیکه داده‌های شهرداری به روزتر است، چون شهرداری واحد‌هایی که از آن‌ها عوارض نوسازی می‌گیرد را می‌شناسد. اطلاعات اداره ثبت نیز که ثبت سند می‌زند موجود است، اما با وجود تمام این داده هنوز به مدلی نرسیده ایم که بتوان بر اساس آن به طور هوشمند، خالی بودن یک خانه را تایید کنند. به عنوان مثال مدلی نداریم تا بر اساس آن بگوییم در خیابان مرکزی شهر مثلا ۲۰ واحد مسکونی خالی وجود دارد که صاحبانشان ۴ ماه بودند و ۸ ماه دیگر خانه خالی مانده است.

غیبی پور افزود: آماری که به دست مامور مالیات می‌رسد هم گا‌ها متناقض است و در مواردی ممکن است صاحب ملک بگوید من ۵ سال پیش این خانه را به فروش رساندم، اما من مقصر ثبت نشدن آن در سامانه‌های مربوطه نیستم. یا یک مالک دیگر در جواب اینکه چرا خانه خالی است بگوید این خانه برای ورثه است و مدارک قضایی خود را نشان بدهد. یا کسی با گذاشتن چند دست اسباب بگوید خانه خود را به یک دانشجو داده ام؛ لذا هزینه وصول این مالیات بیشتر از خود مالیات است به این علت که زیرساخت‌های اطلاعاتی را نداریم. اطلاعات خانه‌های خالی در کشور فعلا متولی ندارد؛ در واقع ابزاری وجود ندارد که بتوان ثابت کرد خانه خالی است.

به گفته این کارشناس مالیات؛ سازمان مالیات تاکنون ۳ بار فراخوان داده تا برای اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی مدلی ارائه شود، اما هنوز مدلی در این خصوص ارائه نشده است. اگر شهرداری، اداره ثبت، سازمان مسکن و سازمان مالیات و اتاق اصناف توانستند مدلی ایجاد کنند که صد درصد بگویند فلان خانه خالی است می‌توان به اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی فکر کرد، اما تاکون این مدل ایجاد نشده است. گرچه گفته می‌شود شهرداری‌ها به نسبت سازمان‌های دیگر اطلاعات بیشتر و به روزتری دارند، اما با در اختیار گذاشتن داده‌های شهرداری نیز مشکل حل نمی‌شود چرا که باید سیستمی در سازمان مالیاتی باشد که این داده‌ها جمع آوری و ثبت کند و هنوز نرم افزاری بین سازمان مالیات و شهرداری تعبیه نشده است.

غیبی پور گفت: از قبوض آب و برق و گاز هم نمی‌توان تشخیص داد کدام خانه خالی است، چون مالکان برای اثبات خالی نبودن خانه هایشان ترفند‌های زیادی را می‌توانند انجام دهند.